Direct naar Synode van Deventer 2023: klik hier
Wat doet een synode?
De synode behandelt alles wat de kerken gemeenschappelijk aangaat en wat de kerken verder samen willen bespreken. Synodewerk is een vorm van bestuurswerk, en houdt onder andere het volgende in:
Bezinning
Inhoudelijke zaken die de kerken aandragen vragen aandacht. Zo ging het op de Synode van Deventer over de toekomst van het ambt van predikant, over doopvernieuwing, over een belijdende kerk, over een veilige kerk en over ruimte voor broers en zussen met een homoseksuele geaardheid. Soms leidt de bezinning tot aanbevelingen, soms tot uitspraken of concrete regelingen.
Commissies
Commissies zijn met een bepaalde taak aan het werk in opdracht van de synode. Het kan zijn dat een commissie de opdracht heeft om een bepaald onderwerp te bestuderen en daarover advies uit te brengen, het kan ook een praktische of organisatorische opdracht zijn. Commissies rapporteren schriftelijk aan de synode en doen voorstellen voor besluiten.
Kerkorde en regelingen
De Kerkorde beschrijft in grote lijnen op welke manier we als NGK kerk willen zijn. Ze biedt structuur en geeft bescherming in de onderlinge omgang. De Kerkorde is uitgewerkt in concrete regelingen. Een synode buigt zich als daar aanleiding voor is over voorstellen tot wijziging van de Kerkorde en de regelingen en neemt daar besluiten over.
Vertegenwoordiging
De synode regelt de vertegenwoordiging van de kerken richting de overheid, richting zusterkerken in binnen- en buitenland, en overal waar de kerken verder afspreken zich te laten vertegenwoordigen.
Instellingen
Kerkelijke instellingen zijn zelfstandige onderdelen van het kerkverband. De Theologische Universiteit Utrecht (TUU) is de grootste. De Raad van Toezicht daarvan is verantwoording schuldig aan de synode. De synode stelt het bedrag vast dat de kerken bijdragen aan de TUU. Toerustingsorganisatie Kerkpunt verantwoordt zich rechtstreeks tegenover de synode, die ook haar budget bepaalt.
Afvaardiging
Wie bereid is om aan de synode deel te nemen, bewijst daarmee de kerken een dienst.
In de eerste plaats omdat op de agenda van de synode vragen en thema’s staan die door de plaatselijke kerken, al dan niet via de regionale vergaderingen, aangedragen zijn. Met de uitkomsten van haar werk dient de synode vervolgens de kerken. Dat werkt alleen als de kerken via de regionale vergadering een goede afvaardiging sturen.
In de tweede plaats omdat je je als kerken gebonden hebt aan landelijke afspraken en samen verantwoordelijk bent voor allerlei instellingen. Die gezamenlijke verantwoordelijkheid vraagt om plaatselijke betrokkenheid.
Synodewerk
Het synodewerk is best arbeidsintensief en kost ook aardig wat tijd; je moet al gauw denken aan tien of twaalf dagen, verspreid over een periode van een half tot driekwart jaar. Dat betreft het daadwerkelijke vergaderwerk. Die vergaderingen moeten natuurlijk voorbereid worden en ook dat kost tijd. Afgevaardigden blijven tot aan de volgende synode, die drie jaar later start, oproepbaar, ook als de reguliere vergaderingen voorbij zijn.
Wisselwerking
De regionale vergadering is de schakel tussen een aantal plaatselijke kerken en het landelijke kerkverband. Doordat afgevaardigden uit alle regio’s een tijdlang intensief samenwerken, ontstaat er een mooie dynamiek. Ze leren elkaar en elkaars achtergrond en motivatie, vanuit de hele breedte van de Nederlandse Gereformeerde kerken, goed kennen. Dat draagt bij aan een beter begrip voor verschillende vormen van kerk-zijn en voor verschillende opvattingen. Afgevaardigden ervaren het zelf vaak als verrijkend om betrokken te zijn bij het landelijke kerkenwerk. Ze leren er veel van en ervaren zelf wat de waarde is van het kerkverband. Die kennis en ervaring nemen ze mee terug naar hun eigen gemeente. Zo ontstaat er een mooie wisselwerking tussen het landelijke en het plaatselijke kerkenwerk.
Profiel afgevaardigden
Als afgevaardigden heb je mensen nodig met een levend geloof en met liefde voor de kerk, die bereid zijn om daarvoor tijd vrij te maken. Het hoeven geen ambtsdragers te zijn, maar het is goed om te beseffen dat afgevaardigden (om met Kerkorde E1.3 te spreken) “bevoegd zijn om namens de kerken te handelen. Ze zijn alleen gebonden aan de Bijbel, de belijdenis van de kerken en het kerkelijk recht. Wel houden ze rekening met wat er in de kerken leeft.”
Vorige synodes/landelijke vergaderingen
De Nederlands Gereformeerde Kerken kenden tot 2023 de Landelijke Vergadering. Van oktober 2022 tot april 2023 vergaderde de Landelijke Vergadering/Generale Synode (LVGS) van Zoetermeer. Belangrijk onderwerp was de vaststelling van de kerkorde van het nieuwe kerkverband dat beide kerkgenootschappen inmiddels vormen: de Nederlandse Gereformeerde Kerken. Download hier de Acta van de LV/GS van Zoetermeer.
Acta eerdere synodes (voormalige GKv):