Contact
E-mail: hogerberoep@gkv.nl
Postadres: Mw. L. Postma-Douma
Weteringkade 166, 3826 AW Amersfoort
T. (06) 31 68 47 29
De synode benoemde de volgende deputaten:
L.E. Leeftink, R.R. Roth, R. Tigelaar, W.M. van Wijk, W.H.K. Dijksterhuis, mr. M.J. Pel-Verkade, mr. M. Ravensbergen-Brussee, mr. J. Storm (samenroeper)
Toegevoegd 2e secretaris (geen deputaat): L. Postma-Douma.
Werkwijze
In hoofdstuk F van de Kerkorde is de kerkelijke rechtspraak geregeld. Binnen de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) vindt de kerkelijke rechtspraak plaats door meerdere vergaderingen, dat zijn de classis, de particuliere synode en de generale synode. Daarnaast is er de commidssie van beroep in predikantszaken. De kerkelijke rechtspraak kent twee stappen: beroep en hoger beroep.
Bezwaarschrift
Tegen een besluit van een kerkenraad (of in een aantal gevallen van een classis) kan een bezwaarschrift worden ingediend bij de kerkenraad (of de classis als deze het besluit heeft genomen). Dit is geregeld in F73 van de Kerkorde. In dat artikel worden ook de gronden genoemd op basis waarvan een bezwaarschrift kan worden ingediend. De kerkenraad (classis) moet een beslissing op een bezwaarschrift nemen. Tegen deze beslissing op bezwaar kan beroep worden ingesteld. De bezwaarschriftenprocedure is dus verplicht voordat er beroep kan worden ingesteld.
Beroep
Het in beroep gaan tegen een beslissing op bezwaar is geregeld in F76 van de Kerkorde. In dit artikel is ook de beroepstermijn vastgelegd: binnen zes weken na verzending van de beslissing op bezwaar. Er zijn binnen het kerkverband drie beroepsinstanties: de classis, de particuliere synode en de commissie van beroep in predikantszaken. Tegen een beslissing op bezwaar van een kerkenraad staat in de regel beroep open bij de classis. Is de classis al bij een kerkenraadsbesluit betrokken geweest omdat zij goedkeuring heeft gegeven aan dit besluit dan staat rechtstreeks beroep open op de particuliere synode. De particuliere synode behandelt ook een beroep tegen een beslissing op bezwaar van een classis. Wanneer een kerkenraadsbesluit betrekking heeft op zijn predikant dan is de commissie van beroep in predikantszaken bevoegd. Dit is geregeld in F79.
Soms is het even goed nadenken of beroep moet worden ingesteld bij de classis, de particuliere synode of de commissie van beroep in predikantszaken. In dit schema is één en ander overzichtelijk gemaakt. Als onduidelijk is bij wie beroep moet worden ingesteld kan de vraag voorgelegd worden bij het deputaatschap hoger beroep.
Hoger beroep
Tegen een uitspraak in beroep van een classis, een particuliere synode of de commissie van beroep in predikantszaken staat hoger beroep open op de generale synode. Dat is geregeld in F77 van de Kerkorde. Ook hier is een termijn gegeven waarbinnen het hoger beroep moet worden ingesteld: binnen zes weken na verzending van de uitspraak in beroep.
Wie kan in beroep en hoger beroep
In F76.1 en F77.1 is geregeld wie beroep dan wel hoger beroep kan instellen. Niet ieder kerklid heeft dat recht. In F73.1 is voor het indienen van een bezwaarschrift geregeld wie dat kan doen.
Procedure
Als een beroepschrift of een hoger beroepschrift is ingediend dan wordt het in behandeling genomen door een deputaatschap dat door de meerdere vergadering is benoemd. De commissie van beroep in predikantszaken wordt rechtstreeks door de generale synode benoemd. De deputaten en de meerdere vergadering zijn bij de behandeling van het beroepschrift of hoger beroepschrift gebonden aan de Generale regeling voor de kerkelijke rechtspraak. Deze generale regeling geeft de procedureregels. Voor de behandeling van een beroep door de commissie van beroep in predikantszaken is een eigen regeling vastgesteld: de Generale regeling voor de rechtspraak in predikantszaken. Voordat een beroepschrift of hoger beroepschrift wordt ingediend adviseren wij u de generale regeling door te nemen.
Opschorting
De Kerkorde geeft aan in F72.2 dat een besluit direct in werking treedt en dat het indienen van bezwaar, beroep of hoger beroep geen opschortende werking heeft. Met andere woorden het besluit of de uitspraak kunnen direct worden uitgevoerd. In F75.2, onder h, is aangegeven dat er binnen de kerkelijke rechtspraak het treffen van een voorziening in spoedeisende situaties mogelijk moet zijn. Dat is nader geregeld in artikel 13 van de Generale regeling voor de kerkelijke rechtspraak. In lid 3 zijn de criteria voor een voorlopige voorziening – bijvoorbeeld tot opschorting van het besluit of van het besluit of de uitspraak – wordt ingediend bij de deputaten die het beroepschrift of hoger beroepschrift behandelen.
Deputaatschap hoger beroep – indienen van een hoger beroepschrift
Voor de behandeling van en de advisering over de bij de generale synode ingediende hoger beroepschriften heeft de generale synode een deputaatschap benoemd. Bij de behandeling van een hoger beroepschrift zijn ten minste vijf deputaten betrokken.
Het indienen van een hoger beroepschrift is geregeld in artikel 4 van de Generale regeling voor de kerkelijke rechtspraak. Belangrijk is te weten:
- Hoger beroep op de generale synode wordt ingesteld door indiening van een hoger beroepschrift bij het door de generale synode benoemde deputaatschap.
- Indiening kan geschieden zowel per post als per email. Het deputaatschap kan van de indiener verlangen dat hij, gelet op de omvang van het ingediende dossier, zijn hoger beroepschrift schriftelijk per post en in een aan te geven veelvoud zal toezenden.
- Een hoger beroepschrift dient ten minste de volgende elementen te bevatten:
a. de naam en het adres van de indiener;
b. een omschrijving van de uitspraak waartegen het hoger beroep zich richt;
c. de gronden van het hoger beroep, met een toelichting daarop;
d. een omschrijving van de uitspraak die indiener van de generale synode vraagt. - Bij indiening wordt een afschrift van de uitspraak door indiener meegezonden.
- Het deputaatschap bevestigt indiener schriftelijk of per email de ontvangst van zijn hoger beroepschrift.
- Indien een hoger beroepschrift niet voldoet aan de gestelde vereisten, stellen deputaten indiener in de gelegenheid dit te herstellen binnen een door deputaten te bepalen termijn.
- Indiener stelt de kerkenraad of de classis – in die gevallen waarin de classis het primaire besluit nam – in kennis van het door hem ingestelde hoger beroep.
Opdracht Synode Meppel 2017
Besluit 2:
op grond van artikel 3, lid 2, van de generale regeling voor de kerkelijke rechtspraak een deputaatschap te benoemen voor de voorbereiding van de behandeling van hoger beroepen en herzieningen bij de generale synode;
het deputaatschap samen te stellen uit acht leden, vier leden met een theologische en vier leden met een juridische achtergrond;
het deputaatschap opdracht te geven de werkzaamheden voort te zetten van het ontsluiten en publiceren van de kerkelijke jurisprudentie (in geanonimiseerde vorm), te beginnen met de uitspraken te doen door de generale synode van Meppel;
het deputaatschap opdracht te geven een bijdrage te blijven leveren aan kennisoverdracht en verbetering van de behandeling van ingesteld beroep bij classes en particuliere synodes.