Bij zwaarwegende problemen in de relatie tussen kerkenraad en predikant wordt altijd de hulp van de VAC ingeroepen. Deze Vertrouwens- en Adviescommissie streeft naar behoud en herstel van de goede verhoudingen.
Wanneer dit herstel niet mogelijk is kunnen partijen overeenkomstig de “Procedure voor ontslag van een predikant om gewichtige redenen” (Hoofdstuk 2 van de WAP Richtlijn) de relatie ontbinden. Daarvoor is afstemming nodig met de Nederlands Gereformeerde Instelling Arbeidszaken (NGA).
Regiovergadering
Wanneer het na het doorlopen van de artikelen 21 tot 25 van de Procedure voor ontslag gelukt is om een overeenkomst in goed overleg op te stellen, kan de kerkenraad zich daarmee tot de regiovergadering wenden met verzoek om goedkeuring van het ontslag. Als de predikant niet vraagt om beroepbaar te mogen blijven, kan de behandeling door de regiovergadering summier zijn, zonder afgevaardigde van de naburige regio en zonder een lid van de Commissie Kerkrecht en beroepszaken. De vraag naar rechtmatigheid van het ontslag is immers door de wederzijdse overeenstemming grotendeels achterhaald.
Wanneer de predikant wel vraagt om beroepbaar te mogen blijven, kan een eventuele afspraak om over de gronden van het ontslag te zwijgen, geen stand houden. Het blijft ook mogelijk om geen beëindigingovereenkomst op te stellen. In beide gevallen zal de regionale vergadering samengeroepen worden volgens de bepalingen van artikel 26-28 van de Procedure voor ontslag.
Hoger beroep
Bij hoger beroep in arbeidsrechtelijke geschillen die predikanten aangaan, wordt de “Commissie Kerkrecht en beroepszaken” door het moderamen van de laatst gehouden Landelijke Vergadering gevraagd om een zwaarwegend advies. De Commissie handelt daarbij overeenkomstig het ‘Protocol Commissie van Voorbereiding en Advies in arbeidsrechtelijke geschillen’. De Landelijke Vergadering neemt deze uitspraak over, tenzij hij strijdig bevonden wordt met Schrift en belijdenis dan wel apert onbillijk is. De vergadering baseert haar oordeel op kennisname van het verslag, het rapport en de concept-uitspraak van de Commissie. Het horen van partijen maakt geen deel uit van de behandeling, overleg met de Commissie desgewenst wel.
Beroepszaken die de leer van de kerk of tucht over een predikant (schorsing of afzetting) betreffen kunnen niet anders dan door de Landelijke Vergadering zelf behandeld worden. Ook die geschillen hebben uiteraard vaak een arbeidsrechtelijk aspect en daarom is het geboden, in voorkomende gevallen de deskundigheid van de Commissie erbij te betrekken. Of een predikant schorsenswaardig is, moeten de kerken zelf bepalen. Of hij in die omstandigheden eerlijk behandeld wordt, vereist arbeidsrechtelijke deskundigheid.
